Jos: Islam in Gambia

Iedere morgen om vijf uur krijgt een minaret de geest en begint te tetteren dat ik zou moeten bidden. Mijn eerste gedachte van de dag is dus al een ruime week: als ik midden in de nacht wil bidden, zet ik zelf wel een wekker. Ben ik nou cultureel insensitief?

Gambia is groen en de mensen zijn zwart, maar vergis je niet: het is een moslimland in de Sahel. Je ziet hier hoofddoeken en soms zelf een volledig Corona-proof burka. Men groet hier met ‘salaam aleikum’ en ik kraam af en toe een ‘mashallah’ uit, bijvoorbeeld voor ik in een bak rijst graai. Mulamin, mijn vriendje van 2 jaar oud, heb ik gevraagd om voor mij te bidden tijdens mijn online-sollicitatiegesprek, dan vouwt hij netjes zijn handen, terwijl hij tegen me aan kruipt. Niks geks aan. En als je een tel te laat bent in de mini-supermarkt, dan moet je gewoon wachten tot de eigenaar klaar is met bidden. Tot zo ver de oppervlakkige uiterlijkheden.

De gemiddelde Gambiaan weet zich afhankelijk: van de eigen familie, van vrienden en kennissen en van Allah. Ik ben zelf best een onafhankelijk type, maar toch waardeer ik die interdependentie enorm. Dat gevoel van samen één zijn is heel sterk. Het einde van een gesprek eindigt dan ook regelmatig met ‘we zijn familie hè?’ Uiteraard gaat het dan niet over familie-zijn in de meest strikte zin van het woord. De gemiddelde Gambiaan klaagt niet en deelt wat hij heeft. Zo liep ik vandaag over de markt en werd rustig uitgenodigd om mee te lunchen met wildvreemden. Hoe vaak is jou dat overkomen op de markt bij jou in het dorp?

Islam is hier een erg luchtig begrip. Vandaag op de markt trof ik Musa. Ik weet van hem dat hij moslim is, maar toch draagt hij een rozenkransje, met veel trots. “Me, I am a muslim, but I can still like this.” Hij draagt het ultieme symbool van het Christendom om z’n nek, zelfs tijdens het avondgebed. Wat is precies het probleem? Die hybride benadering zie je vaker. Kerst? “Of course we celebrate. Why not?” Vind ik ook: als er iets te vieren valt, vooral vieren. Smile while you still have the teeth.